Mã độc là gì? Một dân công nghệ chuyên nghiệp thì không thể nào là chẳng rõ tới mã độc là gì, không những những dân chuyên về công nghề cần biết đến định nghĩa này, mà kể cả người bình thường cũng cần có thể biết về những định nghĩa căn bản về mã độc để phòng làm giảm. Qua bài viết dưới đây sẽ bổ sung thêm nhiều thông tin đến các bạn, cùng tìm và phân tích nhé.
Mục lục
Mã độc là gì?
Mã độc hay còn gọi là phần mềm có hại (malware/malicious software) là một chương trình được bí mật thêm vào hệ thống mạng nhằm hành động các hành vi phá hoại. Khi xâm nhập thành công, mã độc có khả năng đánh cắp nội dung, làm gián đoạn hệ thống hoặc gây tổn hại tới tính bí mật, tính toàn vẹn và tính chuẩn bị và sẵn sàng của máy tính nạn nhân.
Mặc dù vậy, có những hành vi rất khó để xác định xem chúng là gây hại hay có lợi. Chẳng hạn, có thể chúng ta đều quan niệm rằng các hành vi theo dõi và thu thập nội dung người dùng là một hành vi gây hại. Tuy vậy, Trên thực tế không phải lúc nào cũng giống như vậy. Hằng ngày, Google lấy nội dung của con người để có khả năng đề xuất các kết quả của tìm kiếm và truyền thông marketing tốt hơn
Xem thêm :Hóa đơn điện tử – “Mảnh ghép” không thể thiếu của quá trình chuyển đổi số tại Việt Nam
Bí quyết thức lây nhiễm của mã độc là gì?
Phần mềm có hại có khả năng lây nhiễm sang máy tính hoặc thiết bị khác theo một số bí quyết không giống nhau. Tuy vậy việc lây nhiễm thường xuất hiện đa phần là do sự bất cẩn của người dùng, khi tiến hành tải về ứng dụng có các áp dụng độc hại đi kèm với nó.
Một số phần mềm có hại có khả năng xâm nhập vào hệ thống bằng cách tận dụng các lỗ hổng bảo mật trong hệ điều hành và các chương trình phần mềm của ngươi sử dụng. Các hệ điều hành phiên bản cũ, không nên cập nhật thường xuyên, các ứng dụng cũ, khổng bản quyền và không cập nhật, các phiên bản trình duyệt lỗi thời và các tiện ích hoặc plugin bổ sung của chúng đều là những mục đích tiềm năng nguy hiểm.
7 loại mã độc phổ biến
Mã độc được chia thành nhiều loại tùy thuộc theo chức năng và bí quyết thức lây nhiễm. Phía dưới là 7 loại mã độc phổ biến nhất hiện nay.
Virus
Hiện tại, vẫn còn nhiều người nhầm lẫn virus và mã độc là một. Theo thực tế, virus chỉ là một dạng của mã độc nói chung. Điểm khác biệt nằm ở chỗ virus có khả năng lây lan cực nhanh. Chính vì thế, nếu không phát hiện kịp thời, cực kì khó để dọn sạch chúng. Ngày nay, với sự tăng trưởng mãnh liệt của công nghệ, nhiều loại mã độc khác “lên ngôi”. Virus không còn được sử dụng phổ cập như trước. Số lượng virus chỉ chiếm chưa đến 10% tổng số mã độc. Dưới đây 3 loại virus thường gặp nhất.
Virus Hoax
Đây là các cảnh báo giả về virus. Các cảnh bảo giả này thường núp dưới dạng một đòi hỏi khẩn cấp để bảo vệ hệ thống. Mục đích của cảnh báo virus giả là cố gắng lôi kéo mọi người gởi cảnh báo càng nhiều càng tốt qua mail. Bản thân cảnh báo giả không trực tiếp gây nguy hiểm. Tuy nhiên, các thư cảnh báo có khả năng chứa các chỉ dẫn về cài đặt lại hệ điều hành hoặc xoá file làm nguy hại tới bộ máy. Kiểu cảnh báo giả này cũng gây mất nhiều thời gian và quấy rối phòng ban giúp đỡ kỹ thuật khi có quá nhiều người gọi đến và đòi hỏi dịch vụ.
Scripting Virus
Scripting virus là loại virus được viết bằng các ngôn ngữ script như VBScript, JavaScript, Batch script. Các kiểu virus này thường sở hữu đặc điểm dễ viết, dễ cài đặt. Chúng thường tự lây lan sang các file script khác, điều chỉnh nội dung cả các tệp html để thêm các nội dung truyền thông marketing, chèn banner… Đây cũng là một loại virus tăng trưởng nhanh chóng nhờ sự rộng rãi của Internet.
File Virus
Virus này thường lây vào các file thực thi (ví dụ tệp có phần mở rộng .com, .exe, .dll) một đoạn mã để khi tệp được thực thi, đoạn mã virus có thể được kích hoạt trước và tiếp tục hành động các hành vi phá hoại, lây nhiễm. Loại virus này có dấu hiệu lây lan nhanh và khó diệt hơn các loại virus khác do phải giải quyết cắt bỏ, thay đổi file bị nhiễm. Tuy nhiên, file virus có dấu hiệu là chỉ lây vào một số định dạng tệp nhất định và dựa vào hệ điều hành.
Trojan horse
Tên của loại mã độc này được lấy theo một điển tích cổ. Trong cuộc chiến với người Tơ-roa, các chiến binh Hy Lạp sau nhiều ngày không thể chiếm được thành đã nghĩ ra một kế. Họ giả vờ hòa giải rồi tặng người dân thành Tơ-roa một con ngựa gỗ khổng lồ. Sau khi ngựa gỗ được đưa vào thành, các chiến binh Hy Lạp từ trong ngựa gỗ chui ra đánh chiếm thành.
Đây cũng chính là cách mà các Trojan áp dụng: các đoạn mã của Trojan được “che giấu” trong các phần mềm máy tính thông thường để bí mật xâm nhập vào máy nạn nhân. Khi tới thời điểm thuận lợi, chúng sẽ đánh cắp nội dung cá nhân và chiếm quyền điều khiển máy tính… bản chất của Trojan là không tự lây lan mà dùng ứng dụng khác để phát tán.
Backdoor
Ứng dụng Backdoor (cửa sau) là một dạng Trojan. Khi xâm nhập vào máy tính, backdoor sẽ mở ra một cổng dịch vụ cho phép tin tặc điều khiển máy tính nạn nhân. Tin tặc có khả năng cài phần mềm backdoor lên nhiều máy tính không giống nhau thành một mạng lưới các máy bị điều khiển – Bot Net. Từ đấy, hành động các vụ tấn công từ chối dịch vụ DDoS.
Adware
Đúng như tên gọi, đây là loại Trojan nhằm mục tiêu ads. Adware thường ngụy trang dưới dạng một chương trình hợp pháp để lừa người dùng thiết lập. Khi bị nhiễm adware, thiết bị có thể sẽ bị thay đổi trang chủ tìm kiếm, bị làm phiền bởi hàng loạt quảng cáo liên tục…
Spyware
Spyware (phần mềm gián điệp) là một phần mềm sử dụng để đánh cắp thông tin của người dùng. Spyware thường được bí mật thiết lập trong các ứng dụng không mất phí và phần mềm chia sẻ từ Internet. Một khi đã xâm nhập thành công, spyware sẽ điều khiển máy chủ và lặng lẽ chuyển dữ liệu người dùng đến một máy khác.
Ransomware – mã độc tống tiền
Mã độc là gì? Ransomware là một loại mã độc được dùng để ngăn chặn người sử dụng truy xuất dữ liệu và sử dụng máy tính. Để lấy lại dữ liệu và quyền làm chủ máy tính, nạn nhân cần chuyển tiền cho tin tặc. Đó là lý do ransomware còn được nhắc đên là mã độc tống tiền. Ransomware thường xâm nhập qua email rác hoặc trang website lừa đảo. Trong một số hoàn cảnh, ransomware được thiết lập kết hợp với Trojan để có thể kiểm soát nhiều hơn trên thiết bị của nạn nhân.
Xem thêm :Sap BW/4HANA là gì? Điểm mạnh và cách chuyển đổi sang SAP BW/4HANA
Worm – sâu máy tính
Worm là loại mã độc phát triển và lây lan mạnh mẽ nhất hiện nay. Worm thường được phát tán qua email. Các mail này thường sở hữu nội dung giật gân và hấp dẫn để quyến rũ lượt click của người dùng. Nhờ những email giả mạo đó mà worm có thể lây lan theo cấp số nhân.
Nhận thấy khả năng lây lan mạnh mẽ của worm, những kẻ viết phần mềm độc hại này đã đưa chèn vào worm các chức năng khác như phá hoại bộ máy, ăn cắp thông tin… có khả năng thấy, sức tàn phá của worm là vô cùng lớn.
Rootkit
Mặc dù “sinh sau đẻ muộn” tuy nhiên rootkit lại được coi là một trong những loại mã độc nguy hiểm nhất. Rootkit là một chương trình máy tính được thiết kế để truy cập sâu vào hệ thống máy tính mà vẫn che giấu được sự xuất hiện của nó và các ứng dụng có hại khác.
Nhờ rootkit, các phần mềm độc hại dường như trở thành “vô hình” trước những công cụ rà quét thông thường, thậm chí trước cả các ứng dụng diệt virus. Việc phát hiện mã độc trở thành khó khăn hơn rất nhiều trước sự bảo vệ của rootkit.
Botnet
Botnet là những máy tính bị nhiễm virus và bị điều khiển thông qua Trojan, virus… Tin tặc lợi dụng sức mạnh của những máy tính bị nhiễm virus để thực hiện các hành vi phá hoại và ăn cắp thông tin. Thiệt hại do Botnet dẫn tới thường vô cùng lớn.
Biến thể
Một hình thức trong cơ chế công việc của virus là sản sinh ra các biến thể của chúng. Biến thể của virus là sự điều chỉnh mã nguồn nhằm làm giảm bị phần mềm diệt virus phát hiện hoặc làm điều chỉnh thực hiện của nó.
Đâu là chân dung chiếc máy tính bị nhiễm Malware?
Nguyên nhân phổ biến đặc biệt là Mã độc Malware được download kèm với một phần mềm vô hại. Khi phần mềm vô hại được cài đặt cũng là lúc, Malware có thể được phát tán trên máy tính của người sử dụng – cơ bản nhất là bạn sẽ thấy nhiều truyền thông marketing hơn trên các trang web người dùng sử dụng.Một số ứng dụng có hại có khả năng xâm nhập vào máy tính của công ty bằng việc chui qua các lỗ hổng bảo mật của hệ điều hành.
Nhiều loại Malware dùng hình thức giả danh các Plugin hay Extension trên các trình duyệt web cũ. Người dùng hãy luôn cập nhật trình duyệt web bản tiên tiến để giữ máy tính an toàn trước các Malware loại này.Một số Malware ban đầu chỉ giống như tệp hình ảnh, video hoặc âm thanh với tiêu đề hấp dẫn như lời mời gọi người sử dụng download. Tuy nhiên thật chất chúng lại là những file thực thi làm hại máy tính của người sử dụng.
Loại bỏ Malware như thế nào?
Ngày nay, việc phản kháng lại mã độc này đã đơn giản hơn rất nhiều. Phương pháp được hỗ trợ bởi chương trình tình báo hành vi cuối cùng: nền tảng bổ sung dữ liệu của LastLine cùng xu hướng và đo đạt mối đe dọa để tốt lên năng lực bảo vệ mạng công ty trong group phản kháng lại các cuộc tấn công dựa trên ứng dụng độc hại và vi phạm mạng.
Mã độc là gì? Người có chuyên môn bảo mật cuối cùng của LastLine sẽ đảm nhận trách nhiệm điều tra các cuộc tấn công, xuất bản thông tin chuẩn xác về hành động của ứng dụng có hại và các mối đe dọa mới nhất dưới dạng theo dõi thời gian thực. Hậu quả cảnh báo được nhắm mục đích và báo cáo cụ thể để người sử dụng tiện quản lý.
Xem thêm: Kiến thức về công cụ simple UID mà bạn nên biết 2021
Qua bài viết trên đã cung cấp những thông tin về mã độc là gì? Các loại mã độc bạn cần đề phòng. Hy vọng những thông tin trên của bài viết sẽ hữu ích với các bạn đọc.
Lộc Đạt – Tổng hợp & chỉnh sửa
Tham khảo ( securitybox.vn, vietnetco.vn, … )
